Năm 2010 đánh dấu một năm tương đối thành công của văn hóa Việt Nam với nhiều nhiều sự kiện văn hóa, nghệ thuật thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân trong và ngoài nước. Trước thời khắc chuyển sang năm mới 2011, chúng ta cùng điểm lại 10 sự kiện văn hóa nổi bật trong năm vừa qua.
Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội
Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội là một sự kiện đặc biệt trọng đại của Thủ đô Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung. Các sự kiện hướng tới Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội cũng là một trong những hoạt động chính của năm ngoại giao văn hóa 2010.
Nhân dịp này, nhiều bảo tàng, di tích, trưng bày về di sản văn hoá được mở cửa phục vụ khách tham quan: khai mạc Trưng bày hiện vật lịch sử 1000 năm Thăng Long - Hà Nội; lần đầu tiên mở cửa Khu Di tích khảo cổ học 18 Hoàng Diệu, Hà Nội; lần đầu tiên, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam tổ chức Trưng bày chuyên đề "Bảo vật Hoàng Cung"; khai trương Làng Văn hoá - Du lịch các dân tộc Việt Nam giai đoạn I tại Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội…
Nhiều di sản văn hoá Việt Nam được công nhận là Di sản Văn hoá Thế giới
Ngày 9.3.2010, Kỳ họp toàn thể Uỷ ban Ký ức Thế giới Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương thuộc UNESCO (MOWCAP) diễn ra tại Ma Cao (Trung Quốc), 82 Bia Tiến sĩ Triều Lê - Mạc tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hà Nội được công nhận và ghi danh vào Danh sách Ký ức Thế giới khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Ngày 1.8.2010, tại Brasilia (Thủ đô Brasil), Uỷ ban Di sản Thế giới của UNESCO thông qua Nghị quyết công nhận Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội là Di sản Văn hoá Thế giới thứ 900 trong Danh sách Di sản Thế giới của UNESCO.
Ngày 3.10.2010, tại Hội nghị mạng lưới công viên địa chất Châu Âu tổ chức ở Lavos (Hy Lạp), Cao nguyên đá Đồng Văn (tỉnh Hà Giang) đã được Hội đồng tư vấn mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu (GGN) công nhận là thành viên chính thức của mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu.
Ngày 16.11.2010, tại thành phố Narôbi (Thủ đô Kenya), Kỳ họp thứ 5 của Uỷ ban Liên Chính phủ theo Công ước năm 2003 của UNESCO chính thức công nhận Hội Gióng ở đền Phù Đổng và đền Sóc là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại.
“Được mùa” giải thưởng quốc tế
Năm 2010 cũng là một năm VN nhận được nhiều giải thưởng quốc tế thuộc các lĩnh vực văn hóa như: âm nhạc, điện ảnh, kiến trúc, nhiếp ảnh…
Tiêu biểu là giải thưởng cao nhất về bảo tồn di sản kiến trúc năm 2010 của Hiệp hội Kiến trúc sư quốc tế (UIA) khu vực Châu Á - Thái Bình Dương trao cho Dự án Đầu tư thực nghiệm bảo tồn, tôn tạo đình Chu Quyến (xã Chu Minh, huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội).
Năm 2010 cũng là năm thắng lớn của nhiếp ảnh VN: Ở cuộc thi ảnh nghệ thuật đen trắng lần thứ 30 và cuộc thi ảnh dành cho các tác giả trẻ lần thứ 32 do Liên đoàn Nhiếp ảnh quốc tế (FIAP), Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức tại Việt Nam (từ 1 đến ngày 8-8), với sự tham gia của 42 quốc gia trên thế giới. Tổng số 24 giải thưởng của FIAP trao cho các bộ ảnh của cả 2 nội dung thi, các nhà nhiếp ảnh Việt Nam giành 3 giải: một Cúp Thế giới với bộ ảnh Trẻ nhóm tuổi dưới 16 và một HCV bộ ảnh Trẻ nhóm tuổi từ 16 - 21. Đáng chú ý nữa là bộ ảnh đen trắng của Việt Nam với chủ đề Vượt khó (ảnh) đã đoạt HCV. Trong số 17 giải thưởng cá nhân, Việt Nam giành 3 giải: 1 HCV, 2 HCĐ. Với số giải thưởng này, Việt Nam đã lọt vào 10 nước đứng đầu về số lượng giải thưởng.
Bên cạnh đó, các giải thưởng điện ảnh cũng đáng chú ý. Bộ phim “Bi, đừng sợ” của đạo diễn Phan Đăng Di đã giành 5 giải thưởng quốc tế; Phim “Đời võ” được trao Vòng nguyệt quế - giải thưởng cao nhất tại Liên hoan Điện ảnh truyền hình Thể thao quốc tế diễn ra tại Milan (Italy)...
Ngoài ra, VN cũng giành giải nhất cuộc thi Quốc tế viết thư UPU lần thứ 39 năm 2010 cho em Hồ Thị Hiếu Hiền (trường THCS Tây Sơn, TP Đà Nẵng) gửi đạo diễn Trương Nghệ Mưu; Giải nhất cuộc thi Piano Chopin Quốc tế Singapore dành cho Hoàng Phạm Trà My của VN...
Liên hoan Phim Quốc tế VN lần thứ I
Liên hoan phim quốc tế Việt Nam (VNIFF) lần thứ nhất diễn trong 4 ngày từ ngày 17 đến 21-10 tại Hà Nội. Liên hoan đã thu hút sự tham gia của 67 phim đến từ 18 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau. Mặc dù là lần đầu tiên tổ chức, song LHP quốc tế Việt Nam 2010 đã có sự hiện diện của nhiều tên tuổi nổi tiếng của điện ảnh thế giới cùng nhiều diễn viên nổi tiếng của Việt Nam. Kết thúc LHP, giải phim truyện nhựa xuất sắc nhất đã thuộc về phim “Lâu đài cát” của Singapore. Chủ nhà Việt Nam giành giải nữ diễn viên chính xuất sắc nhất: diễn viên, ca sĩ Nhật Kim Anh (vai Cầm trong “Long thành cầm giả ca” và phim tài liệu hay nhất dành cho phim “Luôn bên con” (đạo diễn Nguyễn Thị Kim Hải).
Lần đầu tiên sắc đẹp Việt lên ngôi “Hoa hậu đẹp nhất châu Á”
Ngày 30-7, tổ chức sắc đẹp toàn cầu (Global Beauties) đã đến Việt Nam trao tặng vương miện Hoa hậu đẹp nhất châu Á cho người đẹp Hương Giang. Trước khi trở thành Hoa hậu đẹp nhất châu Á, Hương Giang đã vượt qua cuộc bình chọn của một ban giám khảo độc lập, gồm 15 chuyên gia đến từ nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới.
Lần đầu tiên, Xiếc Việt Nam giành Huy chương vàng tại Liên hoan xiếc quốc tế ở Tây Ban Nha
Từ 18 đến 22-2, Liên đoàn Xiếc Việt Nam đã tham gian Liên hoan xiếc quốc tế Albbacete lần thứ 3 ở Tây Ban Nha. Đây là liên hoan có uy tín, được tổ chức thường niên quy tụ đông đảo nghệ sĩ xiếc tầm cỡ của các nước, vùng lãnh thổ. Thế nhưng, các nghệ sĩ xiếc của Việt Nam đã xuất sắc vượt qua nhiều nghệ sĩ khác khi thể hiện thành công tiết mục “Đu siêu nhân” (ảnh), giành huy chương vàng của liên hoan và tiết mục này cũng đoạt luôn giải thưởng khán giả yêu thích (do 10.000 khán giả bình chọn).
Sôi nổi hoạt động của các hội văn học nghệ thuật
Năm vừa qua đánh dấu một nhiệm kì hoạt động nhiều hiệu quả của các hội văn học nghệ thuật nói riêng và liên hiệp các hội văn học nghệ thuật nói chung.
Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam đã tiến hành đại hội nhiệm kì VIII (2010 – 2015) với nhiều đánh giá về các hoạt động đã qua của 10 hội chuyên nghành cũng như đề ra nhiều phương hướng hoạt động cụ thể cho các hội vào nhiệm kì tới. Nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội nhà văn Việt Nam đã trở thành chủ tịch nhiệm kì VIII của Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam.
Giải thưởng văn học nghệ thuật năm 2010 cũng được trao cho 98 tác phẩm của các tác giả thuộc 46 Hội VHNT tỉnh, TP trong cả nước. Trong số 98 tác phẩm đoạt giải, có 1 giải A, 12 giải B, 28 giải C, 29 giải khuyến khích, 17 giải tác giả cao tuổi, 11 giải tác giả trẻ. Chỉ một giải A duy nhất được trao cho ca khúc "Những bánh xe mặt trời", nhạc Thanh Sơn (Điện Biên), lời thơ Mai Liễu.
Đặc biệt, Liên hiệp các hội VHNT Việt Nam đã có một triển lãm đầu tiên quy tụ nhiều tác phẩm chất lượng của tất cả 10 hội chuyên ngành vào tháng 10 vừa qua. Các hội cũng đã tổ chức đại hội và xét trao giải thưởng của riêng các hội cho các tác phẩm xuất sắc của hội viên trong năm vừa qua.
Các hoạt động văn hóa đối ngoại được tổ chức sôi nổi trong và ngoài nước
Năm 2010 cũng là năm diễn ra nhiều hoạt động ngoại giao văn hóa. Nổi bật là tuần văn hóa Việt Nam tại Đức (từ 28 – 29.8.2010), Bỉ (từ 1 – 4.9.2010), tuần văn hóa VN tại Cairo - Ai Cập (từ 9.2 - 24.2), tuần văn hóa VN tại Campuchia ( từ 24 đến 30.10.2010), tuần văn hóa VN tại Nhật Bản (từ 17 – 22.9.2010)….
Bên cạnh đó, nhiều hoạt động nổi bật khác: Tuần văn hóa Pháp tại VN (từ 23 đến 27.11); tuần lễ Văn hóa Venezuela lần thứ I tại Việt Nam (18 đến 23.10); tuần văn hóa Nhật Bản tại VN, những ngày văn hóa Nga tại VN tại 3 thành phố lớn Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng…
Ngoài ra, nhiều dàn nhạc quốc tế biểu diễn tại VN như: dàn nhạc giao hưởng Asean, dàn nhạc Nauy, dàn nhạc giao hưởng Tokyo, dàn nhạc giao hưởng Trossingen… Trong năm 2010, dàn nhạc giao hưởng VN cũng biểu diễn tại Mỹ, hợp ca Quê hương biểu diễn tại Pháp…
Một sự kiện ngoại giao đáng chú ý khác là việc Mỹ tôn vinh sự nghiệp điện ảnh của đạo diễn Đặng Nhật Minh. Tại Mỹ cũng diễn tuần lễ phim VN với việc trình chiếu nhiều bộ phim thuộc các thể loại khác nhau từ ngày 5 đến 14.11.
Ngoài 10 sự kiện, vấn đề tiêu biểu kể trên, văn hóa Việt Nam năm 2010 còn được đánh dấu bằng nhiều sự kiện, lễ hội mang đậm nét văn hóa trên khắp các miền đất nước. Có thể nói rằng, 2010 là một năm khởi sắc của văn hóa Việt Nam!
Thanh Phượng (tổng hợp)
